Universiteiten: ‘Wij willen Israëlische wetenschappers niet isoleren’
Dit is een ingezonden opiniestuk. Het standpunt in dit artikel is niet per definitie ook het standpunt van Trouw.
De Nederlandse universiteiten zijn, met zeer velen, diep geraakt door de situatie in Gaza en Israël. De vreselijke aanslag op 7 oktober, het onzekere lot van de Israëlische gijzelaars, de nog altijd escalerende spiraal van geweld tegen de Palestijnse burgerbevolking: de beelden schokken ons nog dagelijks. We hopen dat het snel tot een einde komt, en dat de goede krachten die werken aan hoop en vrede weer de boventoon mogen voeren, ook in conflictgebieden elders in de wereld.
De emoties, die breed leven binnen onze academische gemeenschap, zijn op veel verschillende manieren geuit aan onze instellingen: van open dialoog tot luid protest. De laatste weken zijn enkele van deze protesten aan de universiteiten ontaard in bezettingen, provocaties, geweld en vernielingen. Dit betreuren wij ten zeerste. Niettemin: de vraag achter al deze protesten is legitiem: hoe verhouden wij ons tot onze zusterinstellingen in gebieden waar zich een grootschalig conflict afspeelt?
Natuurlijk staan wij pal voor de kernwaarden die zo fundamenteel zijn voor onze samenleving: vrijheid, rechtvaardigheid en respect voor de mensenrechten. Maar wat de universiteit tot een uniek instituut maakt, is onze toewijding aan academische vrijheid: de vrijheid om te kunnen onderzoeken, na te denken en te debatteren, ook als dat schuurt met onze en andermans diepste overtuigingen. In wetenschappelijke samenwerking delen wij deze kernwaarde van vrijheid met onze partners en zien wij een belangrijk kanaal om de dialoog over onze fundamentele kernwaarden met instellingen waar deze kernwaarden mogelijkerwijs onder druk staan, toch door te zetten.
Juist in de huidige situatie is de academische vrijheid van individuele wetenschappers én van instellingen van het grootste belang. Er zijn talloze manieren waarop het vreselijke conflict dat zich nu afspeelt in Gaza bekeken, gewogen en geïnterpreteerd wordt door wetenschappers, politici, burgers en betrokkenen: er ligt een geschiedenis aan ten grondslag die veel verder teruggaat dan 7 oktober 2023 of zelfs 15 mei 1948. De leden van onze academische gemeenschap die zich nu middels demonstraties laten horen vertegenwoordigen één van de gezichtspunten op het conflict.
De vraag is legitiem: hoe gaan we om met zusterinstellingen in conflictgebied
Als universiteiten hebben wij de taak om alle bestaande visies binnen de academische gemeenschap ten aanzien van het conflict een podium te geven. Dit is allesbehalve een excuus om ‘neutraal’ te blijven. Integendeel. Het bieden van academische vrijheid aan onze gemeenschap om in diezelfde vrijheid eigen overwegingen te maken is één van onze belangrijkste kernwaarden. Hierin willen wij allesbehalve neutraal zijn.
Wij snappen goed dat dit niet het antwoord is dat sommigen van ons willen horen. Maar het aangaan van het open, academisch gesprek en debat, juist in deze moeilijke, polariserende tijd weegt voor ons heel zwaar. In vrijheid – op institutioneel en individueel niveau – willen en zullen wij onze banden met de academische wereld wegen, zoals we als academische instituten al jarenlang gedaan hebben en blijven doen.
Als de in het academische ethos verankerde waarden, met de mogelijkheid tot een open en academisch debat als minimale vereiste, samenwerking met Israëlische en Palestijnse universiteiten niet in de weg staan, zien wij geen reden om die banden te heroverwegen of te verbreken. Wij vinden het belangrijk kritische Israëlische wetenschappers niet te isoleren, net zo goed als wij er sterk aan hechten onze Palestijnse collega’s te steunen. “Sowieso zullen wij nooit banden met een heel land verbreken. Dit overwegen wij enkel als de Rijksoverheid ons dit dwingend oplegt of adviseert, zoals bij Rusland het geval was.” Maar wat we wel verwachten, is dat samenwerkingsverbanden het mogelijk maken een open en kritisch gesprek met elkaar te voeren.
Onze steun aan de instituties van recht en vrede zoals het Strafhof, nota bene in ons land gevestigd, vraagt van ons dat wij onze zusterinstellingen aanspreken als kernwaarden geschonden worden of ons te distantiëren als zo’n gesprek niet mogelijk blijkt. Wij hebben hierin immers niet alleen academische vrijheid, maar ook een academische verantwoordelijkheid. Om deze verantwoordelijkheid goed te nemen wegen wij onze samenwerkingsverbanden zorgvuldig.
Gesprekken tussen instellingen en wetenschappers over vaak pijnlijke onderwerpen vragen om wederkerige erkenning van het belang daarvan. Alleen zo blijven we in gesprek en blijft de weg van wetenschappelijke diplomatie open. Maar dat altijd met de bescherming van de individuele academische vrijheid van onderwijs en onderzoek. Zelfs, en ook vooral, wanneer dat moeilijk en soms zelfs pijnlijk is.
Wim van de Donk rector magnificus Tilburg University
Hester Bijl rector magnificus Universiteit Leiden
Peter-Paul Verbeek rector magnificus, Universiteit van Amsterdam
Theo Bastiaens rector magnificus Open Universiteit
Carolien Kroeze rector magnificus Wageningen University & Research
Jacquelien Scherpen rector magnificus Rijksuniversiteit Groningen
Silvia Lenaerts rector magnificus TU Eindhoven
José Sanders rector magnificus Radboud Universiteit
Henk Kummeling rector magnificus Universiteit Utrecht
Joke van Saane rector magnificus Universiteit voor Humanistiek
Pamela Habibović rector magnificus Universiteit Maastricht
Annelien Bredenoord rector magnificus Erasmus Universiteit Rotterdam
Tom Veldkamp rector magnificus Universiteit Twente
Tim van der Hagen rector magnificus TU Delft
Jeroen Geurts rector magnificus Vrije Universiteit Amsterdam
Machine translation:
Universities: 'We do not want to isolate Israeli scientists'
This is a submitted opinion piece. The position in this article is not necessarily the position of Trouw.
Many of the Dutch universities have been deeply affected by the situation in Gaza and Israel. The terrible attack on October 7, the uncertain fate of the Israeli hostages, the still escalating spiral of violence against the Palestinian civilian population: the images still shock us every day. We hope that it will come to an end soon, and that the good forces that work for hope and peace will prevail again, also in conflict areas elsewhere in the world.
The emotions, which are widespread within our academic community, have been expressed at our institutions in many different ways: from open dialogue to loud protest. In recent weeks, some of these protests at universities have degenerated into occupations, provocations, violence and destruction. We deeply regret this. Nevertheless, the question behind all these protests is legitimate: how do we relate to our sister institutions in areas where a large-scale conflict is taking place?
Of course we stand by the core values that are so fundamental to our society: freedom, justice and respect for human rights. But what makes the university a unique institution is our commitment to academic freedom: the freedom to research, think and debate, even when this conflicts with our and others' deepest beliefs. In scientific collaboration, we share this core value of freedom with our partners and we see an important channel to continue the dialogue about our fundamental core values with institutions where these core values may be under pressure.
Especially in the current situation, the academic freedom of individual scientists and institutions is of the utmost importance. There are countless ways in which the terrible conflict now unfolding in Gaza is viewed, weighed and interpreted by scientists, politicians, citizens and stakeholders: it has a history that goes back much further than October 7, 2023 or even May 15, 1948. The members of our academic community who are now making themselves heard through demonstrations represent one perspective on the conflict.
The question is legitimate: how do we deal with sister institutions in conflict areas?
As universities, we have the task of giving a platform to all existing views within the academic community regarding the conflict. This is anything but an excuse to remain 'neutral'. On the contrary. Offering our community academic freedom to make their own decisions in the same freedom is one of our most important core values. We want to be anything but neutral in this.
We understand that this is not the answer some of us want to hear. But engaging in open, academic conversation and debate, especially in these difficult, polarizing times, is very important to us. In freedom – at an institutional and individual level – we want and will weigh our ties with academia, as we have done and continue to do as academic institutions for many years.
If the values embedded in the academic ethos, with the possibility of an open and academic debate as a minimum requirement, do not stand in the way of cooperation with Israeli and Palestinian universities, we see no reason to reconsider or sever those ties. We believe it is important not to isolate critical Israeli scientists, just as we strongly believe in supporting our Palestinian colleagues. “In any case, we will never sever ties with an entire country. We will only consider doing so if the central government imposes or advises us to do so, as was the case with Russia.” But what we do expect is that partnerships make it possible to have an open and critical discussion with each other.
Our support for the institutions of justice and peace such as the ICC, located in our country, requires us to address our sister institutions if core values are violated or to distance ourselves if such a conversation proves impossible. After all, we not only have academic freedom, but also an academic responsibility. In order to take this responsibility properly, we weigh our partnerships carefully.
Conversations between institutions and scientists about often painful topics require reciprocal recognition of their importance. This is the only way we can continue to talk and the path of scientific diplomacy remains open. But always while protecting the individual academic freedom of education and research. Even, and especially, when that is difficult and sometimes even painful.
Wim van de Donk rector magnificus Tilburg University
Hester Bijl, Rector Magnificus of Leiden University
Peter-Paul Verbeek Rector Magnificus, University of Amsterdam
Theo Bastiaens Rector Magnificus Open University
Carolien Kroeze rector magnificus Wageningen University & Research
Jacquelien Scherpen , Rector Magnificus of the University of Groningen
Silvia Lenaerts rector magnificus TU Eindhoven
José Sander s rector magnificus Radboud University
Henk Kummeling , Rector Magnificus of Utrecht University
Joke van Saane, rector magnificus of the University of Humanistic Studies
Pamela Habibović Rector Magnificus of Maastricht University
Annelien Bredenoord rector magnificus Erasmus University Rotterdam
Tom Veldkamp rector magnificus University of Twente
Tim van der Hagen rector magnificus TU Delft
Jeroen Geurts rector magnificus Vrije Universiteit Amsterdam